Historie Noord-Holland
Holland was het voornaamste gewest van een Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588-1795). In 1795 werden de Bataafse Republiek uitgeroepen. Na de staatsgreep aangaande 21 januari 1798 werden op 23 april 1798 de Acte aangaande Staatsregeling aangenomen, waarmee een antieke gewestelijke grenzen radicaal werden gewijzigd. De republiek werd onderverdeeld in 8 departementen betreffende zo veel mogelijk gelijke bevolkingsaantallen, waarbij Holland uiteenviel in:
het departement betreffende Texel
dit departement betreffende een Amstel
dit departement aangaande een Delf
Ook lagen ook het departement over de Schelde en Maas en het departement over de Rijn deels op Hollands grondgebied.
Uiteindelijk voldeed de nieuwe ordening ook niet en na een instelling in 1801 over het Bataafs Gemenebest werden dit departement Holland ingesteld volgens de oude gewestelijke grenzen over Holland. In 1806 werd het Bataafs Gemenebest verwisselen via het Koninkrijk Holland. Het jaar daarop werden dit departement Holland opgedeeld in het departement Amstelland (overeenkomend betreffende Noord-Holland) en dit departement Maasland (overeenkomend betreffende Zuid-Holland). Nadat in 1811 dit Koninkrijk Holland voor het Franse Keizerrijk werd gevoegd, werden Amstelland voor Utrecht gevoegd tot het département de la Zuyderzée - Zuiderzeedepartement - en werd Maasland omgedoopt tot département des Bouches-een-la-Meuse - Monden met een Maas.
Na een Fransen einde 1813 uit Nederland gevlucht waren, bleef een ordening aanvankelijk ongewijzigd. Met een Grondwet over 29 maart 1814 werden de departementen vervangen door provinciën ofwel landschappen. Zuiderzee en Monden over een Maas werden verenigd in een provincie Holland. Via minister Van Maanen werd in de grondwetcommissie nog de naam Holland en West-Friesland voorgesteld "om juiste verlangen betreffende achtenswaardige Noordhollanders ... toe te melden", doch dit werd door een rest betreffende een commissie verworpen.[2]
De nieuwe provincie kreeg in 1814 twee gouverneurs, wier ambtsgebied overeenkwam met een voormalige departementen Amstelland en Maasland. Vlieland en Terschelling gingen retour met Friesland tot Holland, doch een deel aangaande Hollands Brabant bleef bij Noord-Brabant en in 1815 werden verder dit laatste Hollands Brabant, het Land van Altena, bij Noord-Brabant gevoegd. Uiteindelijk werd in 1820 de grens betreffende Utrecht en Gelderland vastgesteld.
Teneinde een dominantie te reduceren werd Holland voor een grondwetsherziening betreffende 1840 in Noord- en Zuid-Holland gesplitst. De noodzaak hiertoe werd in Zuid-Holland niet gevoeld. In Noord-Holland gold dit wel in sterke mate vanwege Amsterdam, dat in 1838 het provinciaal gerechtshof met zichzelf voorbij zag gaan ten gunste over Den Haag. In West-Friesland was men bevreesd een overheersende positie betreffende Amsterdam en drong men aan op het herstel aangaande de verdeling zoals deze was tussen het Noorder- en Zuiderkwartier voor 1795. Op deze plaats werd desalniettemin ook niet aan tegemoetgekomen. Nadat de Haarlemmermeer in 1855 was drooggelegd, werd deze bij Noord-Holland gevoegd, waarop Zuid-Holland in 1864 het grootste deel aangaande de gemeente Leimuiden ter compensatie kreeg toegewezen.
In 1942 werden de eilanden Vlieland en Terschelling voor een provincie Friesland ingedeeld.[3] Het voormalige eiland Urk maakte tot 1950 deel uit betreffende Noord-Holland.
Om 2010 tot 2012 was er enige tijd sprake met ons samenvoeging over een provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht. In 2014 werden overduidelijk het deze regelen met een baan zijn.
Geografie Noord-Holland
Satellietfoto met dit Noorderkwartier, een IJsselmeerpolders en een deel betreffende Friesland
Noord-Holland bestaat grotendeels uit een kopvormig schiereiland tussen de Noordzee, een Waddenzee en dit IJsselmeer. In het zuiden grenst de provincie met Zuid-Holland en Utrecht, in dit oosten via medicament aangaande een Houtribdijk en Hollandse Brug aan de provincie Flevoland en in dit noorden via medicament aangaande de Afsluitdijk met een provincie Friesland.
De provincie mag geraken onderverdeeld in een noordelijk deel ("Hollands Noorderkwartier") en ons zuidelijk deel, waarbij dit Noordzeekanaal (en in vroegere tijden dit IJ) mits grens fungeert.
Ten zuiden hier over dit Noordzeekanaal liggen de stedelijke gebieden aangaande Amsterdam, Haarlem, de Haarlemmermeer betreffende de luchthaven Schiphol en tevens dit Gooi, evenals een dichtbevolkt gebied, maar betreffende ons landschappelijk totaal ander karakter (bosrijk en ook niet totaal vlak).
Ten noorden van dit Noordzeekanaal bevinden zichzelf de Zaanstreek en verschillende, kleinere, delen en dorpen. De dichtstbevolkte klik hier nu zone loopt tot wat voorbij de stad Alkmaar. Daar bevinden zichzelf in dit deel over een provincie ook landelijker gebieden: Waterland, een grote droogmakerijen Schermer, Beemster, Wormer en Purmer en geheel in dit noorden de Kop over Noord-Holland betreffende het uitgestrekte West-Friesland, Wieringermeer, het voormalige eiland Wieringen en dit waddeneiland Texel.
De westkust over een provincie wordt grotendeels via duinen beschermd. Hier liggen bekende badplaatsen als Zandvoort, IJmuiden, Wijk met Zee, Egmond aan Zee en Bergen. Waar een duinen via een Noordzee waren verzwolgen, werd een Hondsbossche Zeewering aangelegd.
De regio tussen Haarlem, Velsen (aan allebei de zijden met het Noordzeekanaal), Beverwijk en Alkmaar heet Kennemerland. Ons deel betreffende Kennemerland vormt de IJmond, betreffende de Hoogovens en overige industrie: dit kan zijn het westelijk gebied van dit Noordzeekanaal, met als middelpunt een haven en sluizen van IJmuiden. Ten noorden over Kennemerland ligt de antieke marktplaats Schagen en op de noordpunt over dit schiereiland de marinehaven Den Helder, tegelijk veerhaven wegens Texel.
Aan de oostkust liggen historische steden mits Hoorn, Enkhuizen, Medemblik, Monnickendam en Edam en ook dit eiland Marken en de opmerkelijke vissersplaats Volendam.
Een voornaamste binnenwateren in Noord-Holland bestaan het IJ (heb je een zeearm) en dit Noordzeekanaal met een daarin, al vervolgens niet via zijkanalen, uitmondende riviertjes Amstel, Zaan en Spaarne, en dit Noordhollandsch Kanaal en het Amsterdam-Rijnkanaal.
Dialecten Noord-Holland
In Noord-Holland geraken verschillende dialecten gesproken. Landelijk geniet dit Amsterdams de meeste bekendheid, dat uitgezonderd in Amsterdam ook in steden zodra Alkmaar, Purmerend en Hoorn veel kan zijn te horen, daar hier heel wat Amsterdammers wonen. De meest organische dialecten vindt men op het platteland. Op welke manier noordelijker men komt, hoe verdere het lokale dialect met de standaardtaal afwijkt; bovenal dit Tessels en het Wierings beschikken over ons heel persoonlijk karakter.
Net wanneer in andere dialectgebieden kan zijn in Noord-Holland sprake aangaande ons teruggang aangaande een dialecten. Toch zijn enkele dialecten nog opvallend vitaal. Met name dit Volendams wordt ter plaatse alsnog enorm algemeen gesproken. Overige dialecten, bijvoorbeeld het Aalsmeers, bestaan nagenoeg verdwenen.
Het IJ is vanouds ons barrière en dat blijkt tevens officiële site uit een dialecten. De dialecten ten noorden aangaande dit IJ bestaan de meeste afwijkende.
Onder het IJ
Aalsmeers
Amsterdams (thans in Amsterdam-Noord, Alkmaar, Purmerend etc. te horen)
Goois
Haarlems
Zandvoorts
De dialecten ten zuiden met dit IJ en Noordzeekanaal lijken meer op een dialecten over Zuid-Holland en worden taalkundig dan ook dikwijls wanneer Zuid-Hollands beschouwd. Wel nemen de traditionele dialecten Aalsmeers en Zandvoorts ons overgangspositie in, betreffende zowel Noord- mits Zuid-Hollandse kenmerken. Een Gooise dialecten, welke intern vrij divers zijn, vallen in een Utrechtse band.
Boven het IJ
Zaans
Waterlands
Markens
Volendams
Kennemerlands
Egmonds (Derps)
West-Fries
Enkhuizens
Wierings
Tessels
De dialecten met vanouds geïsoleerde gemeenschappen als Volendam, Egmond of een Waddeneilanden beschikken over ons heel eigen ontwikkeling doorgemaakt en bestaan op enkele punten enorm conservatief gebleven, waar ze zich op overige punten juist opvallend beschikken over vernieuwd en daarom bijzonder scherp van de omliggende dialecten zijn kunnen afwijken.
Een rangschikking aangaande een dialecten boven dit IJ kan zijn problematisch en kan zijn aanleiding geweest tot verscheidene polemieken in de taalwetenschap. Vaak is op een verwantschap betreffende dit Fries gewezen: met name de conservatievere dialecten (Tessels en Wierings) hebben veel akelig betreffende dit Fries. Veel onderzoekers vermoedden een Fries substraat: de oorspronkelijke taal zou Fries zijn geweest. Het Hollands zou het Fries pas laat verdrongen beschikken over en bezit dit nooit absoluut kunnen verwisselen, waardoor Friese vormen en constructies alsnog voortleven in een dialecten. Ofschoon die theorie veel aanhang heeft, wordt ze door overige taalkundigen met een hand gewezen en zullen een Friese vormen voorheen op ontlening en toeval berusten.[bron?]
Recreatie Noord-Holland
Recreatie Noord-Holland NV kan zijn ons overheids-NV, gesticht op 6
7
8
9 juli 2004, met de Provincie Noord-Holland indien enige aandeelhouder. De organisatie zorgt in opdracht betreffende een besturen met een recreatieschappen wegens een ontwikkeling, vatbaarheid, dit beheer en onderhoud betreffende 6 recreatiegebieden in Noord-Holland: Het Twiske, Alkmaarder en Uitgeestermeer, Geestmerambacht[4], Spaarnwoude, Landschap Waterland en Groengebied Amstelland.
Natuur Noord-Holland
In klik hier nu Noord-Holland zijn een paar grote nationale parken: dit Nationaal Park Duinen betreffende Texel (een hele westzijde betreffende Texel) en het Nationaal Park Zuid-Kennemerland (een brede duinstrook met Zandvoort tot in IJmuiden/Velsen).
Ernaast zijn er in Noord-Holland een tiental overige door Natura 2000 aangewezen beschermde natuurgebieden, waaronder het Noordhollands Duinreservaat (aangaande Wijk aan Zee tot Schoorl), een Schoorlse Duinen en de Amsterdamse Waterleidingduinen (tussen Zandvoort en Noordwijk in Zuid-Holland).
Ten slotte zijn er in Noord-Holland nog vele andere grotere en kleinere natuurgebieden, zoals het Goois Natuurreservaat, de Hulk, dit Naardermeer, dit Balgzand en een Loterijlanden.[6]
Natuurbeheer in Noord-Holland vindt o.a. regio via Vereniging Natuurmonumenten, Landschap Noord-Holland en Staatsbosbeheer.
Politiek Noord-Holland
1rightarrow blue.svg bekijken Zie Politiek in Noord-Holland wegens dit hoofdartikel aan het item.
Gemeenten Noord-Holland
Noord-Holland is vanaf 2016 ingedeeld in 48 gemeenten.
Aalsmeer
Alkmaar
Amstelveen
Amsterdam
Beemster
Bergen
Beverwijk
Blaricum
Bloemendaal
Castricum
Den Helder
Diemen
Drechterland
Edam-Volendam
Enkhuizen
Gooise Meren
Haarlem
Haarlemmerliede en Spaarnwoude
Haarlemmermeer
Heemskerk
Heemstede
Heerhugowaard
Heiloo
Hilversum
Hollands Kroon
Hoorn
Huizen
Koggenland
Landsmeer
Langedijk
Laren
Medemblik
Oostzaan
Opmeer
Ouder-Amstel
Purmerend
Schagen
Stede Broec
Texel
Uitgeest
Uithoorn
Velsen
Waterland
Weesp
Wijdemeren
Wormerland
Zaanstad
Zandvoort